Julianus de Gastvrije (Hospitator, 7^de eeuw), was een heilige, over wie Jacobus de Voragine (13^de eeuw) schreef in zijn Legenda Aurea. Van deze legende bestaan verscheidene, soms vrij uiteenlopende versies.  Over Sint-Juliaan is niet zo veel bekend: nergens is een sterfdatum vermeld, wij vinden geen graf, hij heeft geen nationaliteit. De Voragine vatte meerdere versies van de legende van Julianus samen tot één verhaal. Sindsdien kende de legende een belangrijke verspreiding in West-Europa.

De beeltenissen van Julianus Hospitator in de glasramen van de kathedraal van Chartres (vanaf 1220) en van Rouen (vanaf 1285) droegen bij tot zijn bekendheid. In Parijs is de kerk Église Saint-Julien-le-Pauvre aan de heilige Juliaan gewijd. De kathedraal van San Giuliano in Macerata (Italiaanse regio Marche) heeft als relikwie de linker arm van Julianus Hospitator, die tevens de beschermheilige is van de stad Macerata en van het bisdom Macerata. De kuststad San Giljan in Malta (Saint Julian’s) draagt de naam van de heilige Juliaan. De Koninklijke Belgische kerk Sint-Juliaan-der-Vlamingen is genoemd naar Julianus Hospitator.

Zijn feestdag is op 29 januari en op 12 februari.